تاریخ نگارش : سوم فروردين 1391

آیه ای که گوهر عرش است!
حاجیه تقی زاده فانید

هنگامی که پیامبر(ص) ایة الکرسی را می‌خواند، می‌خندید و می فرمود:«به درستی که ایة الکرسی گنج رحمانی است که از زیر عرش به من داده شده است».
کلید واژه : آیه ای که گوهر عرش است!

از ابن عباس روایت شده که می‌فرماید:

هنگامی که پیامبر(ص) ایة الکرسی را می‌خواند، می‌خندید و می فرمود:«به درستی که ایة الکرسی گنج رحمانی است که از زیر عرش به من داده شده است». (اتقان،ج1، ص 141)

در منهج الصادقین از علی(ع) نقل است که فرمود:

«کدام عاقل است که در وقت خفتن،ایة الکرسی و ایه‌های پایانی سوره بقره (یعنی امن الرسول تا آخر را نخواند؛چرا که آن از گنج‌های عرش الهی است)». (منهج الصادقین، ج2، ص96)

پیغمبر اکرم(ص) فرمودند:

«ایة الکرسی از گنجینه ای در زیر عرش به من داده شده و پیش از من،به هیچ پیغمبری چنین بخششی نشده است».

در بحار الانوار روایت شده است که پیامبر(ص)،در شب معراج،در آسمان هفتم دیدند که ملائکه حُجُب،سوره نور می‌خوانند،خزان کرسی،ایة الکرسی می‌خوانند و حمل کنندگان عرش،حم مؤمن می‌خوانند.(بحار الانوار، ج18، ص380)

روایت شده که پیامبر(ص) به علی(ع) فرمود:«به تلاوت ایة الکرسی،در پس نمازهای واجب،مواظبت داشته باش، زیرا پیامبران،صدیقان و شهیدان بر آن مواظبت می‌کنند».(بحار الانوار ج86، ص24)

از امام صادق(ع) می‌فرمایند:

«کسی که در هر رکعت از نمازهای مستحبی،سوره انا انزلنا و ایة الکرسی را بخواند، خداوند درب با فضیلت ترین اعمال انسانها را بر روی او گشوده است»

امام صادق(ع) فرمود:کسی که در حال سجده،ایة الکرسی را بخواند،هیچ گاه داخل آتش جهنم نخواهد شد



فایده‌های ایة الکرسی

یکی از فایده‌های ارزشمند ایة الکرسی این است که انسان را از بدی‌ها و آفت‌ها نگهداری می‌نماید،موجب سلامت روح و جسم او می‌گردد.ناراحتی‌ها و غم‌ها را از انسان می‌زداید و مقدمه شادابی دل را فراهم می‌کند.

از امام باقر(ع) روایت شده است:

کسی که ایة الکرسی را یک بار بخواند،خداوند، او را از دو هزار بدی و ناگواری دنیا و هزار بدی و ناگواری آخرت دور می‌کند که آسان‌ترین ناگواری دنیا، فقر و آسان ترین ناگواری و ناراحتی آخرت، عذاب قبر است».(مجمع البیان، ج1، ص360)

پیامبر اکرم(ص) فرمودند:کسی که چهار ایه از اول سوره بقره و ایة الکرسی و دو ایه بعد از آن و سه ایه پایانی آن سوره را بخواند،هیچ گونه بدی و ناراحتی در جان و مالش نبیند و شیطان به وی نزدیک نشود و قرآن را فراموش نکند».(ثواب الاعمال شیخ الصدوق،ثواب قراءة ایة الکرسی)

ایة الکرسی، کلید بهشت

در سخنان مبارک رسول گرامی اسلام(ص)،ایة الکرسی به عنوان کلید بهشت معرفی گردیده. در روایتی از علی(ع) نقل شده است که پیامبر(ص) فرمود:«هر که ایة الکرسی را بعد از هر نماز واجب بخواند،هیچ چیز او را از داخل نشدن به بهشت باز نمی‌دارد،به غیر از مرگ»؛یعنی تنها مرگ،فاصله تلاوت کننده ایة الکرسی و بهشت است و چنین فردی با فرا رسیدن مرگش فاصله ای با بهشت ندارد.(تفسیر منهج الصادقین، ج2، ص95)

در تفسیر شریف منهج الصادقین،در انتهای بحث مربوط به ایة الکرسی از عبد الله بن عوف آورده شده است که:

شبی در خواب دیدم که قیامت ظاهر شده و رستخیز برخاسته و هول هیبت بر دلها نشسته و آثار و نشانه‌های«یوم یفر المرء من اخیه و امه و ابیه و صاحبه و بنیه؛روزی که انسان از برادر و مادر و پدر و دوست و فرزندانش فرار می‌کند» پیدا گشته و خلایق را در صف بداشته‌اند.مرا آوردند،و حساب من را کردند و آنگاه مرا به بهشت بردند،چون به بهشت در آمدم و قصرهایی بلند و کوشهایی مزین به من عرضه کردند که از زیبایی و نیکویی آن متعجب ماندم؛گفتند:خانه‌هایش را بشمار!چون بشمردم،صد و هفتاد و پنج خانه بود.پس،به من گفتند:اینها،همه از آن توست.از شدت شادی از خواب پریدم و خدای را شکر گفتم و چون صبح شد،نزد محمد بن سیرین رفتم (او در تعبیر خواب کامل بود و علم بالایی داشت) این خواب را برایش تعریف کردم.گفت:«چنان می‌نماید که تو ایة الکرسی را بسیار می‌خوانی؟» گفتم:بلی،ولیکن تو این را از کجا گفتی؟ گفت از اینجا که ایة الکرسی پنجاه کلمه است و صد و هفتاد و پنج حرف،چون این را شنیدم،از فضل و علم و مهارت او در علم تعبیر خواب و علم قرآن،بسیار تعجب کردم.(منهج الصادقین، ج2، ص98)

ایة الکرسی و دور شدن شیطان

در سخنان امامان معصوم(ع) سفارش شده است که برای در امان ماندن از وسوسه‌های شیطانی و افکار پلید و نادرست،به ایة الکرسی متوسل شویم.

ایة الکرسی موجب می‌شود که انسان از گناه و بدی‌ها که نتیجه وسوسه‌های شیطانی است،محفوظ گردد و با آرامش و اطمینان خاطر،در مسیر هدایت و سعادت گام بردارد.

در تفسیر بزرگ منهج الصادقین نیز از پیامبر روایت شده است:«خوانده نشود ایة الکرسی در خانه‌ای،مگر آنکه شیاطین از آن خانه تا سی روز،به برکت این ایه دور شوند و در آن خانه مرد و زن سحر کننده تا چهل روز داخل نشود،ای علی،آن را به فرزند و اهل خود و به همسایگانت بیاموز که حق (سبحانه) فرو نفرستادایتی را که بزرگوارتر از آن باشد!».(منهج الصادقین، ج2، ص94)

در روایتی از پیامبر(ص) می‌خوانیم:

«در خانه ایة الکرسی را بخوان،پس شیطان به شما نزدیک نمی‌شود!».(بحار الانوار ج63، ص316)

ایة الکرسی و دوری از جهنم

امام صادق(ع) فرمود:کسی که در حال سجده،ایة الکرسی را بخواند،هیچ گاه داخل آتش جهنم نخواهد شد.(بحار الانوار، ج89، ص269)

ایة الکرسی و گرفتن پاداش

در سخنان امامان معصوم(ع) ایة الکرسی به عنوان یکی از عوامل مؤثر در پیش برد درجه و رتبه انسانها برشمرده شده و سفارش اکید شده است که اگر خواهان ترقی موقعیت و شخصیت خودمان هستیم،به ایة الکرسی پناه ببریم؛چرا که بهترین روشهای پیشبرد درجات معنوی که همان یگانه پرستی و اعتقاد محض به صفت‌های ذات باری‌تعالی می‌باشد،در این ایه شریفه آموزش داده شده است.

امام صادق فرموده‌اند:«برای هر چیزی نقطه برجسته‌ای و نقطه برجسته قرآن ایة الکرسی است».(تفسیر شریف برهان، ذیل ایة الکرسی)

امام باقر(ع) فرمودند:هر کس در پس وضو گرفتن، ایة الکرسی را بخواند، خداوند ثواب چهل سال عبادت به وی ببخشید،مقام او را چهل درجه مرتفع ‌کند و چهل حوریه به تزویج او در آورد. (بحار الانوار، ج80، ص317)

یکی از فایده‌های روحانی ایة الکرسی این است که موجب می‌شود،خداوند به بنده اش که آن را تلاوت می‌نماید،با نظر رحمت و آمرزش نگاه کند و توجه ویژه‌ای به او داشته باشد.

روایت جالبی از امام صادق(ع) در کتاب شریف اصول کافی،ج 4،ص 426 نقل شده است که آن حضرت فرمود:

چون خدای تعالی به این ایات فرمان داد که به زمین فرود ایند،آنها به عرش در آویختند و گفتند:پروردگارا،ما را به کجا می‌فرستی؟ به سوی خطا کاران و گنهکاران؟ پس خداوند به آنها فرمود: فرود ایید که به عزت و جلالم سوگند،هیچ کس از آل محمد(ص) و شیعیان آنها شما را در هر روز دنبال نماز واجبش نخواهد خواند،جز اینکه به نظر ویژه‌ای،در هر روز،هفتاد بار به او نظر می کنم و در هر نظر،هفتاد خواسته او را برآورده می‌سازم و او را با گناه‌هایی که دارد،بپذیرم و آن ایات عبارتند از:از ام الکتاب (سوره حمد) و ایهشهد الله انه لا اله الا هو….(آل عمران،ایه 18)، ایة الکرسی و ایة ملک:قل اللهم مالک الملک.(آل عمران،ایه 26)

ایة الکرسی و آمرزش گناهان

یکی از آثار قرائت ایة الکرسی،زدوده شدن زنگار گناه از قلب انسان و به تعبیری دیگر،آمرزش گناهان است. از رسول گرامی اسلام نقل است که فرمود:

«همانا که بزرگترین ایه در قرآن کریم ایة الکرسی است،کسی که آن را قرائت کند، خداوند تعالی فرشته‌ای را بر می‌انگیزد و به سویش می‌فرستد که نیکی‌هایش را تا روز پس از آن لحظه ای که ایة الکرسی را قرائت نموده است،می‌نویسد».(منهج الصادقین، ج2،ص94)

روایت شده که پیامبر(ص) به علی(ع) فرمود: هر کسی که در وقت سوار شدن بر مرکب(اعم از حیوان یا هر وسیله دیگر)ایة الکرسی بخواند و سپس بگوید:«واغفر ذنوبی لا یغفر الذنوب الا انت»خداوند به فرشتگان می‌فرماید:بنده من می‌داند که تنها آمرزنده گناه،من هستم شما گواه باشید که او را آمرزیدم.

کسی که ایة الکرسی را یک بار بخواند،خداوند، او را از دو هزار بدی و ناگواری دنیا و هزار بدی و ناگواری آخرت دور می‌کند که آسان‌ترین ناگواری دنیا، فقر و آسان ترین ناگواری و ناراحتی آخرت، عذاب قبر است».

ایة الکرسی و دعای ملائک

ایة الکرسی،همان گونه که برای انسانی که آن را تلاوت می‌نماید،فایده‌های بی‌شماری دارد،برای مردگان اهل قبور نیز برکت‌ها و آثار فراوانی دارد. رسول گرامی اسلام(ص)،در سخنی گرانبها ضمن اشاره بر اهمیت ایة الکرسی برای روشنایی قبرهای مردگان،آن را سبب بهره بردن انسان از دعای فرشتگان ما معرفی کرده است.

آن حضرت می‌فرماید:هرگاه مؤمنی ایة الکرسی را تلاوت کند و ثواب آن را به اهل گورستان بخشد و هدیه ایشان سازد،حق تعالی از برکت ایة الکرسی،چهل نور،در قبر هر مرده‌ای داخل کند که آن نور،از مشرق تا مغرب بوده باشد و قبرهای ایشان را پر نور و فراخ و گشاده سازد و از برای هر مرده‌ای درجه‌ای بلند گرداند و برای خواننده ایة الکرسی،ثواب شصت پیغمبر کرامت فرماید و به عدد هر حرفی از حروف ایة الکرسی،فرشته‌ای را بیافریند که برای او تا روز قیامت تسبیح کند.(منهج الصادقین، ج2، ص95-96)

ختم های ایة الکرسی

گویند:هر کس به این ختم اعتقاد داشته باشد و آن را تا سه روز انجام دهد،حاجت او روا شود و آن بدین شرح است.

ابتدا بگوید:اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم و آنگاه ایة الکرسی را بخواند و سپس بگوید:«اعوذ بالله من الشیطان الرجیم و با گفتن بسم الله الرحمن الرحیم،سوره حمد را بخواند و پس از آن،5 مرتبه سوره اخلاص را از « بسم الله الرحمن الرحیم»تا آخر،بخواند و آنگاه 11 مرتبه سوره کوثر را قرائت نماید و سپس صد صلوات بفرستد که ـ ان شاء الله ـ به خواست خدا طی سه روز حاجت او روا می‌گردد»

منبع: تبیان