تاریخ نگارش : دهم اسفند 1389
زوجین بر مودت پایداری کنند تا به مرحله رحمت الهی برسند
مریم ریاحی
حجت‌الاسلام والمسلمین سعید بهمنی،
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،مقاله ای زیبا در مورد ایه 21 سوره روم به شرح ذیل نوشته اند :
حجت‌الاسلام والمسلمین سعید بهمنی، آیه 21 سوره روم را که می‌فرماید از نشانه هاى او اینکه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفرید تا بدانها آرام گیرید و میانتان دوستى و رحمت نهاد آرى در این [نعمت] براى مردمى که مىاندیشند قطعاً نشانههایى است»، قلب سوره‌های قرآن در مورد همسرداری عنوان کرد و به تفسیر واژه‌های مودت و رحمت در این آیه پرداخت.
وی تصریح کرد: وقتی انسان به دنیا می‌آید، دانشی ندارد و دانش را با ابزارها و زمینه‌هایی که خداوند در وی قرار داده است فرا می‌گیرد، خداوند در وجود انسان‌ها استعدادهایی نیز سرشته است؛ لذا برخی از خصلت‌ها خصلت‌های خاص یک سرزمین و یک تاریخ نیست، بلکه خصلت‌های همگانی و همه بشری است و چون یک نوع هماهنگی فراگیر در انسان‌ها دارد، این خصلت‌ها را می‌توان یکی از جنبه‌های خلقت خدا دانست.
مدیر گروه علوم قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم با اشاره به واژه‌های صدر آیه تصریح کرد: در صدر آیه کلیدواژه خلقت تذکر داده شده و از نشانه‌های خالقیت خداوند تعالی همین مناسباتی که بین ما شکل می‌گیرد، عنوانشده است که خاستگاه آن فطرت ماست که بر اساس آن ما به فرزند و همسرمان احساس محبت می‌کنیم. این سرشت را ما در خودمان ایجاد نکرده‌ایم، بلکه خداوند آن را در ما به ودیعه گذاشته و ما و هر انسان سالم دیگری این احساس را دارد.
وی در تبیین واژه‌های مودت و رحمت در آین آیه گفت: معمولاً همسران در ابتدای آشنایی و در آغاز زندگی خود شاهد شکل‌گیری و وجود محبت بسیار شدید و نوعی توجه بسیار شدید به عواطف همدیگر هستند؛ این احساس در آنها شکل می‌گیرد و روز‌به‌روز تقویت شده و بعد به حالت تعادل می‌رسد.
حجت‌الاسلام بهمنی به تفسیر واژه مودت پرداخت و گفت: برخی محققان مودت را نوع خاصی از دوستی دانسته‌اند، مودت آئین دوستی را به جا اوردن است، یعنی آئین دوستی را به‌جاآوردن، مثلاً افراد با اطرافیانشان که حتی رابطه و پیشینه عاطفی هم با آنها ندارند به رسم دوستی رفتار می‌کنند و علائم دشمنانه از خود صادر نمی‌کنند.
وی اظهار کرد: در روایات آمده است که «اگر بدون اینکه دوست باشید، به رسم دوستی با کسی رفتار کنید، سبب زایش دوستی می‌شوید»، پس اگر در چنین ترازی از شخصیت باشید و نوعاً بر ضد کسی علائم خصمانه و دشمنانه صادر نشود، دوستی ایجاد می‌شود. بین همسران نیز آنچه که متن هست و باقی می‌ماند، رسم دوستی است و باید به رسم دوستی رفتار کنند، ولو اینکه در برهه‌ای از زندگی دچار مشکل شده باشند؛ مثلاً وقتی با هم مشاجره دارند، به محض اینکه نفر سومی وارد شد، به‌نحوی با هم تعامل می‌کنند که گویی هیچ مشکلی وجود ندارد؛ این یعنی به رسم دوستی عمل کردن، اما گاهی زوجین در رعایت رسم دوستی تحمل و تدبر لازم را ندارند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تأکید کرد: همسران باید خط قرمزی داشته باشند که در هر حال به رسم دوستی عمل کنند و حتی اگر گلایه‌ای از هم داشته باشند، از هم گلایه می‌کنند؛ چرا که گلایه متعلق به دوستان است. و حتی دعوا کردن به رسم دوستی هم آدابی دارد.
وی در تشریح و تبیین معنی رحمت گفت: رحمت در آیات قرآنی در کنار غفران و عفو مطرح شده است. رحمت فراتر از عفو و غفران و مرتبه عالی آنهاست؛ یعنی در رحمت افزون بر اینکه از گناه و خطا گذشته می‌شود و اثر گناه از بین می‌رود، گناه جبران هم می‌شود.
حجت‌الاسلام بهمنی در مقایسه بین معانی واژه‌های مودت و رحمت گفت: مودت مرحله اول دوستی و به جا آوردن رسم دوستی است و رحمت یعنی جان دوستی که فداکاری‌های دوستان متعلق به قسمت رحمت است.
وی تصریح کرد: خداوند هر دوی این احساس‌ها را بین همسران قرار داده است که کف و حداقل آن مودت و اوج آن رحمت است و اگر زوجین در محضر خداوند مودت را پاس بدارند و اگر بر این مودت پایداری داشته باشند، به مراحل بعدی که مرحله اوج آن رحمت است می‌رسند. مراحل حقوق، نفقه و شئون زندگی، کف همسرداری و همان مودت است و ازخودگذشتگی‌ها و فداکاری‌ها در حوزه رحمت است
ناشر : حجت‌الاسلام والمسلمین سعید بهمنی، | عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،