نويسنده : علیرضا یعقوبی سورکی
کلید واژه : تکبر/استکبار/قران / منظر/
نتیجه نهایى
از آنچه در آیات مذکور بیان گردیده نتیجه مىگیریم که قرآن مجید «تکبر و استکبار» را از زشتترین صفات و بدترین اعمال و نکوهیدهترین خصلتهاى انسانى مىشمرد، صفتى که مىتواند سرچشمه انواع گناهان و حتى سرچشمه کفر گردد، و آنها که در این خصلت زشت غوطهور گردند، هرگز روى سعادت را نخواهند دید و راه به سوى قرب خدا پیدا نمىکنند. بنابراین سالکان الى الله و راهیان راه حق، قبل از هر کار باید ریشه استکبار و خودخواهى و خود برتربینى را در وجود خود بخشکانند که بزرگترین مانع راه آنهاست.
نويسنده : علیرضا یعقوبی سورکی
کلید واژه : گام/ تهذیب/ اخلاق/ عملی/ آیات / قران
آرامش دل همیشه توام با توکل بر خدا، و عدم وابستگى به مادیات و عشق به زرقوبرق دنیا و آز و طمع و بخل و حسد است. چرا که اگر این صفات رذیله در دل باشد، آرامشى در آن نخواهد بود. بنابراین، یاد خدا مىتواند اثر عمیقى در دور ساختن انسان از این رذائل داشته باشد، تا شکوفه آرامش بر شاخسار دل آشکار گردد.
به تعبیر دیگر، اگر یک نظر اجمالى به ریشههاى ناآرامى روح و پریشانى خاطر و اضطرابها و نگرانیها بیندازیم، مىبینیم همه آنها از رذائل اخلاقى سرچشمه مىگیرد، ولى یاد خدا آنها را مىخشکاند و نا آرامى را به اطمینان و آرامش مبدل مىسازد
نويسنده : علیرضا یعقوبی سورکی
کلید واژه : سیر / سلوک / روشها /ارباب /قرآن
خلاصه و جمعبندى مکتبهاى سیر و سلوک
از آنچه علماى سیر و سلوک و رهروان این راه (البته آنهایى که در طریق شریعت و مسیر اسلام و اهلبیت گام برمىداشتند نه التقاطیهاى صوفى مآب) بر مىآید و نمونههائى از آنها در این متن آمد، اصول مشترک زیر استفاده مىشود:
1- هدف اصلى لقاءالله و شهود ذات پاک پروردگار با چشم دل و حضور روحانى و معنوى در محضر اوست.
2- براى رسیدن به این مقصد، نخستین گام توبه از همه گناهان و شستن رذائل اخلاقى و آراسته شدن به فضائل اخلاقى است.
3- در این راه باید آداب چهارگانه مشارطه و مراقبه و محاسبه و معاقبه را فراموش نکند; یعنى، صبحگاهان با خود شرط کند که گرد گناه و خلاف رضاى حق نگردد و در تمام مدت روز مراقب نفس سرکش باشد و شامگاهان و هنگام خواب به محاسبه بنشیند و اگر خلافى از او سرزده بود خود را بهوسیله ترک انواع لذائذ مجازات و عقوبت کند.
4- مبارزه با هواى نفس که بزرگترین سد این راه است از واجبترین واجبات مىباشد.
5- توجه به اذکار و اورادى که در شرع مقدس وارد شده همچون ذکر «لاحول ولاقوة الا بالله» و ذکر «لااله الا انتسبحانک انى کنت من الظالمین» و ذکر «الله» و «یاحى» و «یا قیوم» و امثال این اذکار، سبب قوت بر پیمودن این راه است.
6- توجه قلبى به حقیقت توحید ذات و صفات و افعال خداوند و غرق شدن در صفات کمال و جمال او، توشه دیگرى براى این راه پرفراز و نشیب است.
7- شکستن بزرگترین بت و آن بت انانیت و توجه به خویشتن، از مهمترین شرائط وصول به مقصد است.
نويسنده : علیرضا یعقوبی سورکی
کلید واژه : اخلاق / آزادی / قران / نگرش
اخلاق نه انسان را محدود مىکند و نه مانع پرورش انسانها است و نه غرائز خداداد را سرکوب مىنماید، بلکه کار اخلاق بهرهگیرى از آزادى انسان در مسیر سعادت و رهبرى غرائز براى رسیدن به کمال مطلوب است.
قرآن مجید مملو از آیاتى است که آزادى اراده انسان را تثبیت نموده و جبر را نفى مىکند. این آیات بالغ بر صدها آیه مىشود، که در مباحث جبر و اختیار به آن اشاره شده است.
نويسنده : علیرضا یعقوبی سورکی
کلید واژه : پشتوانه / اخلاق / قران / دیدگاه /
نکته
آنچه در این مقاله درباره پشتوانه اخلاق از نظر ایمان به مبدا و معاد گفته شد به این معنى نیست که نقش «عقل فطرى» را در عمق بخشیدن به مسائل اخلاقى انکار کنیم، چرا که بىشک وجدان انسان که در واقع نماینده خدا در درون جان بشر است، نیز تاثیر بسزایى در تحکیم مبانى اخلاق دارد مشروط بر اینکه با نیروى ایمان تلطیف گردد، و از حجاب سودپرستى و هواى نفس رهایى یابد.
نويسنده : علیرضا یعقوبی سورکی
کلید واژه : مکتب / اخلاق / قران / دیدگاه
نتیجه:
با توجه به اشاراتى که به مهمترین مکاتب اخلاقى در این فصل آمد، امتیازات مکتب اخلاقى اسلام کاملا روشن است: «اساس این مکتب اخلاقى، ایمان به خداوندى است که کمال مطلق و مطلق کمال است و فرمان او بر تمام جهان هستى جارى و سارى است و کمال انسانها در این است که پرتوى از صفات جمال و جلال او در خود منعکس کنند و به ذات پاکش نزدیک و نزدیکتر شوند.»
ولى این به آن معنا نیست که صفات اخلاقى در بهبودى حال جامعه بشرى و نجات انسانها از چنگال بدبختیها بىاثر است; بلکه در یک جهانبینى صحیح اسلامى عالم هستى یک واحد بهم پیوسته است، واجبالوجود قطب این دایره و ماسواى خدا همه به او وابسته و پیوسته و در عین حال با هم منسجم و در ارتباطند. بنابراین، هر چیزى که سبب صلاح حال فرد باشد سبب صلاح حال جامعه، و هر چیز که در صلاح جامعه مؤثر باشد در صلاح فرد نیز مؤثر است
نويسنده : علیرضا یعقوبی سورکی
کلید واژه : قران / تمدن / انسان / نقش
نتیجه
از آیات بالا بخوبى استفاده مىشود که هر خلق و خوى برجسته انسانى علاوه بر جنبههاى معنوى و اخروى، تاثیر عمیقى در زندگى مادى و دنیوى انسانها دارد; به همین دلیل، نباید تصور کرد که مسائل اخلاقى یک سلسله مسائل فردى و شخصى است، و چیزى جدا از زندگى اجتماعى انسانها است; بلکه بعکس، رابطه بسیار قوى و نزدیک با آن دارد، و هرگونه دگرگونى اجتماعى، بدون دگرگونى اخلاقى امکانپذیر نیست.
به تعبیر دیگر، مردمى که مىخواهند در یک جامعه بزرگ، زندگى سعادتمندانه توام با مسالمت و همکارى نزدیک داشته باشند لااقل باید به آن حد از رشد اخلاقى برسند که حقایق مربوط به تفاوت انسانها را از نظر ساختمان فکرى، روحى و عاطفى درک کنند.
چرا که انسانها در جهات مختلف با یکدیگر متفاوتند; به همین، دلیل هرگز نمىتوان انتظار داشت که دیگران در همه چیز از ما پیروى کنند، بلکه باید در حفظ اصول مشترک کوشید، و اختلاف سلیقهها و اندیشهها را با گذشت و اغماض و سعه صدر و بلند نظرى و نرمى و بردبارى پذیرا شد.
نويسنده : محمدرضا روپیکر
کلید واژه : کلید واژه ها: پیش گیری اصلاحی، پیش گیری کیفی، پیش گیری وضعی، اعتقادات دینی، جرم و مجرم.
چکیده
قرآن کریم برای پیش گیری از جرم و خشکاندن علل و ریشه های آن، مقرّرات بدیعی را ارائه داده است که شامل پیش گیری اصلاحی، وضعی و کیفری می شود. بر این اساس، تنها با یکی از این شیوه ها نمی توان از وقوع جرم و انحراف و ناهنجاری های اجتماعی پیش گیری کرد، بلکه باید از هر سه روش در کنار هم، برای تحقق این هدف بهره برد. از آنجا که قرآن کتاب هدایت و انسان سازی است، علاوه بر اینکه استفاده از سایر انواع پیش گیری را امری بایسته و ضروری می داند، بر پیش گیری اصلاحی و بازسازی شخصیت مجرمان تأکید خاصی دارد.
این نوشتار با هدف بررسی و تبیین دیدگاه قرآن در زمینة پیش گیری از جرم و یا رویکرد نظری و تحلیلی به موضوع مورد بحث می پردازد. از جمله یافته ای مهم این تحقیق، اثبات جامعیت و فراگیر بودن شیوة پیش گیری مورد نظر قرآن کریم است.
نويسنده : کریم محمود حقیقی
کلید واژه :
فریاد جرس صدای آمدن رستاخیز است.
نويسنده : علیرضا یعقوبی سورکی
کلید واژه : ترجمه / قرآن / جزء 29 /تدبر / استدلال/ استناد/ مُلک
جهت هدایتی سوره
سوره در مقابله با این فضا، در سیاق اول، از استمرار خیر و برکت به دست قدرت خدای متعالی که فرمانروای هستی است، خبر داده و بر جریان ربوبیت او در عالم تأکید می¬کند.
سیاق دوم، در مقام انذار کافران صحنه عذاب آنها در قیامت را به تصویر می¬کشد، تا با شنیدن عاقبت کفر و تکذیب نذیر، سخن نذیران را باور کنند و با خشیت از مقام پروردگار خود را از عذاب آن روز رهایی بخشند.
و از آنجا که عدم باور به مقام ربّ، ترس از هر انذاری را در مورد آنها بی¬معنا کرده است، سیاق سوم با بیان نشانه¬هایی ضمن اثبات ربوبیت خدا در عالم، با احساس امنیت آنها از عذاب پروردگار مقابله کرده است.
این سیر هشداری برای کافران به ربوبیت است تا با پند پذیری از آن دست از تکذیب نذیر بردارند و با خشیت از مقام رب به مغفرت الهی نایل شوند.
جهت هدایتی این سوره به این بیان قابل ذکر است:
جهت هدایتی سوره
¬ مقابله با تکذیب نذیر از سوی کافران به ربوبیت
به منظور رساندن ایشان به خشیت از ربشان و بهره¬مندی¬شان از مغفرت او