(إِنَّ الَّذِینَ یُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ کُبِتُوا کَمَا کُبِتَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۚ وَقَدْ أَنْزَلْنَا آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ ۚ وَلِلْکَافِرِینَ عَذَابٌ مُهِینٌ یَوْمَ یَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِیعًا فَیُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا ۚ أَحْصَاهُ اللَّهُ وَنَسُوهُ ۚ وَاللَّهُ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ):
کسانی که باخدا و رسولش مخالفت می‌کنند مانند کافران پیشین به رو در آتش دوزخ می‌افتند و ما آیات روشن خود را فرستادیم و از برای کفار عذاب ذلت و خواری مهیا شده ای رسول ما یاد کن آن روزی را که خدای تعالی تمام خلایق را برای حساب زنده گرداند و خبر دهد ایشان رابه آن چه عمل کرده‌اند یعنی اعمال شان را در مقابل آن ها آورند تا خجل و شرمنده شوند و این شرمندگی نوعی از عقوبت (شکنجه،تنبیه) و عذاب می باشد چنان که یکی از ما به دیگری می گوید تو را آگاه کنم از آنچه کرده ای تمام آن اعمال و معاصی را که به جا آورده‌اند خداوند ضبط فرموده و آن ها فراموش کرده اند پروردگارایشان را آگاه سازد که او بر همه چیز دانا و گواهست.

إِنَّ الْمُصَّدِّقینَ وَ الْمُصَّدِّقاتِ وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً یُضاعَفُ لَهُمْ وَ لَهُمْ أَجْرٌ کَریمٌ
در کافی ذیل آیه فوق از حضرت صادق (علیه السلام) روایت کرده فرمود: خداوند واجب نموده در اموال اغنیاء فرضیه ای را که ستایش نمی شوند در اثر اداء آن و آن فرضیه زکات است به واسطه زکات خود خون آن ها محفوظ است و به سبب اداء زکات مسلمان نامیده می شوند. و حقوق دیگری برای ایشان واجب فرموده و آیه فوق را تلاوت فرمودند و حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) فرمود آیه نازل شده در حق کسانیست که صله امام به جا می آورند.

وَ ما لَکُمْ أَلاَّ تُنْفِقُوا فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ لِلَّهِ میراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا یَسْتَوی مِنْکُمْ مَنْ أَنْفَقَ مِنْ قَبْلِ الْفَتْحِ وَ قاتَلَ أُولئِکَ أَعْظَمُ دَرَجَةً مِنَ الَّذینَ أَنْفَقُوا مِنْ بَعْدُ وَ قاتَلُوا وَ کُلاًّ وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنی‏ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبیرٌ
و برای چه شما در راه خدا انفاق نمی کنید، و حال آن که میراث اهل آسمان ها و زمین برای خدا است یعنی شما و اموالتان در اثر مرگ نابود خواهید شد فقط ذات مقدس خدا باقی است پیش از آن که بر اثر مرگ دنیا را ترک نمائید حظ (بهره) و نصیب خود را از اموال و دارائی خود استیفاء (بازستانی،حق چیزی را ادا کردن) کنید پس از آن می فرماید انفاق پیش از فتح مکه و جهاد کردن قبل از آن نزد خدا ثواب و پاداش بیشتری داشت تا از انفاق و جهاد بعد ازفتح. و پروردگار به هریک از انفاق کنند گان وعده بهشت و پاداش نیکو می دهد و آگاه است به حال ایشان و کسانی که در راه او جهاد می کنند...

سوره الرحمن در مکه نازل شده و شامل هفتاد و هشت آیه و سیصد و پنجاه و یک کلمه و هزار و ششصد و سی و شش حرف میباشد.

در خواص و ثواب تلاوت این سوره طبرسی از حضرت صادق(ع) روایت کرده فرمود: هر کس سوره الرحمن را در روز جمعه قرائت کند و چون آیه ”فبای آلا ربکما تکذبان” را تلاوت نمود بگوید "فبِأَیِّ آلَاء رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ” اگر در آنروز بمیرد شهید محسوب شده و فرمود برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است و و فرمود خواندن این سوره را ترک نکنید در دلهای منافق قرار نمی‌گیرید و روز قیامت این سوره بصورت آدمی نیکو منظر و خوش بو وارد محشر شود و در جوار پروردگار توقف نماید باو گفته شود هر کس قیام بتو نموده و در دنیا به قرائت تو مداومت کرده از او شفاعت کن و این شخص نیکو منظر گوید: پروردگارا فلان و فلان شخص مرا قرائت نموده اند/ پس صورت های تلاوت کنندگان این سوره سفید گردد و داخل بهشت شوند.
در خواص القرآن از پیغمبر اکرم(ص) روایت کرده فرمود: هر کس این سوره را تلاوت کند خداوند به اضعاف مضاعف او را رحمت کند چه او ادا شکر نعمت خدا بجا آورده است.

توضیح : خلاصه مطالب سوره الرحمن عبارت است از احسان و انعام پروردگار بر بندگان خود و دلایل توحید و خداشناسی و اعاده خلایق پس از فنای آنها و اوصاف بهشت و حورالعین.

تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِکُمْ وَأَنْفُسِکُمْ ۚ ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ:
حسن بن ابی الحسن دیلمی ذیل(پایین) آیه فوق از حضرت صادق (علیه السلام )روایت کرده که امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده منم آن تجارتی که سودمند و نجات دهنده است از عذاب دردناک قیامت

وَإِذْ قَالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ یَا بَنِی إِسْرَائِیلَ إِنِّی رَسُولُ اللَّهِ إِلَیْکُمْ مُصَدِّقًا لِمَا بَیْنَ یَدَیَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَمُبَشِّرًا بِرَسُولٍ یَأْتِی مِنْ بَعْدِی اسْمُهُ أَحْمَدُ ۖ فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ قَالُوا هَٰذَا سِحْرٌ مُبِینٌ:
ای رسول ما به یادآور وقتی راکه عیسی بن مریم به بنی اسرائیل گفت من رسول خدا هستم به سوی شما و حقانیت کتاب تورات که پیش از من است را تصدیق(قبول) می کنم و شما را مژده می دهم که بعد از من پیغمبر بزرگواری که نامش احمد است بیاید چون آن رسول ما، با آیات و مجعزات به سوی آن ها آمد گفتند این معجزات سحر آشکاراست مردیهودی از رسول اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم) سوال نمود برای چه شمابه احمد و محمد و بشیر و نذیر نامیده شده اید فرمود اما محمد برای آن است که در زمین محمود و پسندیده هستم و احمد به خاطر آن که اهل آسمان ها بیش از اهل زمین مرا ستایش می کنند و بشیر چون به بهشت بشارت می دهم به فرمان خدا و نذیر برای آن که اشخاص معصیت کار و گناهکاران را از آتش جهنم می تر سانم

آن خدایی که هنگام گرسنگی طعام داد و از ترس و خطرات ایشانرا ایمن ساخت

پس بشکرانه این نعمت باید پروردگار این خانه کعبه را ستایش و پرستش کنید

الفتیکه در سفرهای زمستان و تابستان ثابت و برقرار بماند

قوله تعالى ( قل اعوذ برب الناس ملک الناس اله الناس من شر الوسواس الخناس الذى یوسوس فی صدور الناس من الجنة والناس ( پروردگار امر میفرماید به پیغمبرش که بامت بگوید که پناه بجویند بآفریدگار آدمیان و پادشاه و یکتا معبود و پرستش آنها از شر شیطان وسوسه کننده که خناس است یعنی پوشیده و پنهان است آن شیطان که وسوسه و اندیشه بد افکند در دل مردمان چه از جنس جن باشد و یا از نوع انسان...
طبرسی از حضرت صادق روایت کرده فرمود نیست دلی مگر از برای او دو
گوش است بر یکی فرشته ایست که هدایت میکند او را و بر دیگری شیطانی است که گمراه مینماید او را فرشته امر میکند و وا میدارد او را بعبادت و طاعت و عمل نیکو و شیطان نهی و زجر میکند او را و همین طور است شیطان انسی که وا میدارد شخص را بر معصیت و نافرمانی چنانچه شیطان جنی وادار میکند او را و خداوند نگاه میدارد مؤمنین را از وسوسه شیطانی چنانچه میفرماید و ایدهم بروح منه
حضرت عیسی از پروردگار در خواست نمود که موضع شیطان را به او نشان دهد، عیسی دید شیطان سرش مانند سر مار است سر بر دل فرزند آدم نهاده هر گاه بندهای مشغول ذکر خدا میشود شیطان میگریزد و چون از یاد خدا غافل میشود می آید و با او حدیث میگوید.

پیغمبر اکرم ص فرمود: "شیطان دهن و بینی خود را بر دل فرزند آدم نهاده است چون متذکر خدا شود از او دور گردد و هر گاه خدا را فراموش کند دل او را مانند لقمه در دهن ،گیرد وسوسه آدمی قوی تر از وسوسه شیطانی باشد چه آنکه وسوسه شیطان خفی و پنهان است ولی وسوسه ادم صریح و آشکار و علانیه است"

نتیجه گیری:
وسوسه آدمی بدو طریق تصور میشود یکی آنکه نفس اماره انسانی او را وا میدارد بار تکاب مناهی و اعمال زشت دیگر شخصی از جنس آدمی اغوا میکند او را و در ظاهر می نمایاند باو که من پند و نصیحت و اندرز میکنم ولی قصدش اغوا کردن و رساندن شر است و چنانچه بسیاری از دوستان و رفقای انسان از این قبیل اشخاص میباشند لذا پروردگار در آیه دیگر میفرماید شیاطین الانس و الجن پس شیطان جنی وسوسه میکند او را و شیطان انسى آشکارا وعلانیه باو میگوید این کار را بکن و این عمل را انجام مده و در ظاهر باو میگوید من خیر خواه تو هستم پس زیان و ضرر از ناحیه این دو طایفه عاید انسان میشود از اینجهت پروردگار امر فرموده استعاذه بجوئیم از آنها و هر گاه شخص پناه جست از شر آنها بخدایتعالی پروردگار او را نگاه میدارد و حفظ میفرماید و نمی گذارد شرور اینان باو برسد.

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا أَنْصَارَ اللَّهِ کَمَا قَالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ لِلْحَوَارِیِّینَ مَنْ أَنْصَارِی إِلَى اللَّهِ ۖ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ نَحْنُ أَنْصَارُ اللَّهِ ۖ فَآمَنَتْ طَائِفَةٌ مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ وَکَفَرَتْ طَائِفَةٌ ۖ فَأَیَّدْنَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَىٰ عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظَاهِرِینَ:
در کافی ذیل(پایین) آیه فوق از حضرت صادق (علیه السلام) روایت کرده فرمود حواریون عیسی شیعیان او بودند و شیعیان ما حواریون ما هستند و حواریون عیسی بهتر از حواریون ما نبودند وقتی عیسی گفت کیست که مرا یاری کند برای خدا آن ها گفتند ما انصار خدا هستیم سوگند به خدا از یهودی ها کسی یاری نکردعیسی را و جز یهودکسی باعیسی جنگ نکرد و شیعیان ما از وقتی که پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به رحمت ایزدی پیوست یاری نمودند ما را و در راه ما جهاد کردند
آن ها را سوزانیدند و عذاب کردند و از دیار شان خارج نمودند خداوند به ایشان جزای خیر عطا فرماید امیرالمومنین (علیه السلام )فرموده به خدا سوگند اگر با شمشیر بر فرق سر دوستان خود بزنم و آن ها را دو نیمه کنم دست از دوستی من و فرزندانم بر نمی دارند و بغض و عداوت(دشمنی) پیدا نکنند و چنانچه دشمنان خود را پناه داده و مال های دنیا را به آنان ببخشم دست از بغض و عداوت با من و فرزندانم بر ندارند و هرگز دوست ما نشوند

وَأُخْرَىٰ تُحِبُّونَهَا ۖ نَصْرٌ مِنَ اللَّهِ وَفَتْحٌ قَرِیبٌ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ:
و تجارت و خصلت دیگری که شما آن را دوست می دارید نصرت (پیروزی)و فتح نزدیکی است چرا که انسان از روی طبع بشریت نزدیک را دوست می دارد مقصود از فتح، فتح مکه و غالب شدن مسلمین بود بر قریش و کفار مکه آن گاه فرمود ای رسول ما به مومنین دو چیز را که فتح و ظفر(پیروزی) و ثواب و پاداش آخرت است بشارت و مژده بده